دزدان دریایی صنعت فتوولتاییک

نویسنده: نیلوفر صالحی علوی، کارشناس ارشد سیستم‌های انرژی      زمان مطالعه: ۵ دقیقه

تولید محصولات تقلبی و جعل برند یک تهدید شناخته شده در بسیاری از صنایع از جمله صنعت انرژی خورشیدی است. در بازار پنل‌های خورشیدی فتوولتاییک، ریسکی که به واسطه راه یافتن محصولات بی‌کیفیت از تولیدکنندگان نامعتبر به پشت‌بام‌ها و سایر پروژه‌های خورشیدی به این صنعت تحمیل شده، نباید دست کم گرفته شود.

در گزارش حاضر به راهکارهایی که تولیدکنندگان مطرح پنل‌های خورشیدی فتوولتاییک برای یافتن راه‌حل برای این معضل انجام داده‌اند، پرداخته شده است.

درک و تخمین میزان تاثیر تقلب در صنعت انرژی خورشیدی به هیچ عنوان کار ساده‌ای نیست. از آن‌جا که قیمت ماژول خورشیدی به‌طور معمول مبتنی‌بر خروجی اندازه‌گیری‌شده آن است، ممکن است در ابتدا این‌گونه به نظر برسد که هیچ مزیت فوری برای تولیدکننده محصولات نامرغوب و اصطلاحا زیرزمینی در کلاهبرداری و سوءاستفاده از نام تجاری یک برند مطرح و باکیفیت برای ماژول خورشیدی خود، وجود ندارد؛ اما در واقع چنین نیست.

تقلب و جعل برند در صنعت فتوولتاییک

شرکت آلمانی ویامون (Viamon) که خدمات امنیتی برای صنعت پنل‌های خورشیدی ارائه می‌کند، اظهار داشت به طور متوسط سالانه با یک یا دو مورد از بکارگیری ماژول‌های تقلبی، مواجه می‌شود. در عین حال، شرکت چینی سینوولتایکس (Sinvoltaics) که ارائه‌دهنده خدمات تضمین کیفیت در این صنعت است از تجربه خود در گسترده‌تر بودن بحث تقلب در مواردی نظیر رتبه‌بندی یا گریدینگ جعلی از نظر توان یا گواهینامه‌های جعلی کیفیت و یا حتی جعل و ویرایش تصاویر مرتبط با الکترولومینسانس به منظور پنهان کردن ترک‌های سلول (میکروکرک‌ها) و یا نقص‌های دیگر می‌گوید.

با این وجود، چندین تولید‌کننده ماژول‌های خورشیدی فتوولتاییک، تایید کرده‌اند که نمونه‌های جعلی از محصولات خود را در مکان‌های مختلف جهت فروش مشاهده کرده‌اند که موجب می‌شود در شرایطی که حاشیه سود در تولید ماژول‌های خورشیدی فتوولتاییک کم است، سرما‌یه‌گذاری در راه‌حل‌های مقابله با این موضوع به سرمایه‌گذاری ارزشمندی برای تولید‌کنندگان، تبدیل شود.

والدمار هارتمان (Waldemar Hartmann) ، مدیر فروش شرکت آلمانی تولید کننده ماژول AEسولار در همین راستا توضیح می‌دهد: متاسفانه تعیین تعداد دقیق متقلبان این بازار تقریبا غیرممکن است. اما این مشکل هر ساله رو به افزایش است و ما فکر می‌کنیم که رقم واقعی حتی از تخمین‌های ما نیز بیشتر باشد. ما و شرکایمان در سرتاسر جهان به طور مرتب با این مسئله مواجه می‌شویم.

AE سولار اذعان داشته است که هنگامی که ماژول‌های خورشیدی تقلبی تشخیص داده می‌شوند، هم با خریدار محصول و هم با کمک مشاوران حقوقی برای ردیابی تولید‌کننده ماژول تقلبی و جلوگیری از جعل بیشتر محصول خود، همکاری می‌کند. اما، با وجود شبکه‌های واسط بین خطوط تولید، مشتریان و مصرف‌کننده نهایی، تعیین این‌که تولیدکننده ماژول خورشیدی تقلبی کیست، کار دشواری است.

هارتمان در ادامه توضیح می‌دهد که ماژول‌های جعلی با نام تجاری AEسولار اغلب برای فروش در سامانه‌های تجارت الکترونیکی آنلاین مانند علی‌بابا (Alibaba) یافت می‌شوند.

آن‌ها با مواردی مواجه شده‌اند که مشتری نهایی برای شکایت از عملکرد ضعیف یک محصول تماس گرفته‌است و متوجه‌ می‌شوند که آن‌چه خریده‌اند در واقع توسط AEسولار تولید یا تایید نشده است. یک مورد خاص باعث شد تا این شرکت اقدامات بیشتری را در این باره انجام دهد. هارتمان اضافه می‌کند: یک شرکت بزرگ تولیدکننده ماژول‌های خورشیدی به دلیل آنکه توانایی تولید کامل سفارش مشتری خود را به دلیل تقاضای زیاد نداشته است، یک سفارش OEM به ما می‌دهد ( به زبان ساده سفارش OEM این‌گونه است که کمپانی A برای کمپانی B تحت برند کمپانی B محصولی را تولید می‌کند). پس از اتمام سفارش، شروع به باز کردن بسته‌های مربوط به برچسب‌‌ها جهت چسباندن آن‌ها پشت پنل‌های خورشیدی تولیدشده کردیم و در کمال تعجب لوگوی قدیمی AE سولار را روی برچسب‌ها دیدیم ( در آن زمان AE سولار از طرح جدید لوگوی خود استفاده می‌کرده است.) بنابراین به نظر می‌رسید که ما کپی‌هایی از برند خودمان را برای کارخانه دیگری تهیه کرده‌ایم.

در همین راستا، دفتر مرکزی شرکت نروژی REC که تولیدکننده معتبر ماژول‌های خورشیدی فتوولتاییک است توضیح می‌دهد که بعضی اوقات شاهد فروش تقلبی ماژول‌های خود از طریق سامانه‌های آنلاین هستند. جمیل سبر(Cemil Seber)، معاون بخش مدیریت محصول تولیدی گروه REC می‌گوید: اگرچه این مشکل در حد چند مورد کوچک در هر سال است، اما ما این موارد را جدی می‌گیریم.

پیشنهاد مطالعه: مروری بر صنعت انرژی خورشیدی چین در سه ماه اول ۲۰۲۰

جلوگیری از جعل برند در پنل‌های خورشیدی با تراشه AE سولار

کمپانی AE سولار اکنون یک تراشه ان‌اف‌سی (NFC) را برای همه ماژول‌های خود معرفی کرده است که به این شرکت اجازه ردیابی پنل‌های خود را می‌دهد. همچنین این تراشه به مشتریان این امکان را می‌دهد تا قبل از خرید، به‌سادگی با اسکن کردن آن توسط تلفن هوشمند خود، از اصالت محصولات اطمینان حاصل کنند. این تراشه‌ها به برنامه‌ای متصل هستند که می‌تواند ماژول‌های خورشیدی کمپانی AE سولار را با یک وب لینک منحصربه‌فرد شناسایی کند و در عین حال به مشتریان این امکان را می‌دهد تا مستقیما با تیم AE سولار ارتباط برقرار کنند. این تراشه‌ها زیر شیشه ماژول لمینیت می‌شوند، بنابراین حذف آن‌ها بدون آسیب رساندن به خود ماژول‌ها دشوار است. هارتمان خاطرنشان می‌کند در حالی که تولید تراشه‌ها و اپلیکیشن همراه آن سال‌ها طول کشیده و سرمایه‌ قابل‌توجهی برای ساخت آن هزینه شده‌است، اما AE سولار افزایش قیمتی روی محصولات خود نداشته‌است.

شکل۱: تراشه استفاده شده در زیرشیشه پنل‌های خورشیدی AE سولار

ثبت شماره سریال پنل‌های خورشیدی در اپلیکیشن؛ راه حل کمپانی REC

شرکت بزرگ تولیدکننده پنل‌های خورشیدی REC از راه حل دیگری مبتنی‌بر اپلیکیشن برای کمک به نصب‌کننده‌های سیستم‌های خورشیدی مورد تایید خود، استفاده می‌کند که به جلوگیری از جعل برند، کمک می‌کند. آن‌ها از شماره سریال ماژول به جای تراشه استفاده می‌کنند. این روش احتمالا از امنیت کمتری برخوردار است؛ با این ‌حال REC اظهار داشته‌است که این اپلیکیشن اجازه می‌دهد تا هر شماره سریال جعلی بلافاصله شناسایی شود. نصب‌کنندگان سیستم‌های خورشیدی به استفاده از اپلیکیشن برای ثبت تمام سیستم‌های نصب‌شده با استفاده از ماژول‌های کمپانی REC، تشویق شده‌اند و این شرکت گارانتی اضافه‌ای را برای تمامی سیستم‌های خورشیدی ثبت‌شده در سامانه، ارائه می‌دهد.

ردیابی اصالت سلول خورشیدی با اختراع کمپانی Q Cells

روش دیگر برای مقابله با جعل برند در صنعت خورشیدی، در مرحله  تولید سلول خورشیدی است که توسط شرکت مطرح کره‌ای هانوا کیوسلز (Hanwha Q Cells) استفاده شده‌است. این شرکت، اختراع ثبت‌شده تراکیو (Tra.Q) خود را توسعه داده است که در آن نشانه‌ای روی هر ویفر با استفاده از لیزر ایجاد می‌شود که می‌توان آن‌ را توسط یک اسکنر خواند. به گفته این شرکت، چنین رویکردهایی ارزشی فراتر از محافظت در برابر جعل برند دارند.

تراکیو یک اثرانگشت منحصربه‌فرد به هر سلول خورشیدی می‌دهد که به ‌‌شرکت این امکان را داده است که مراحل ساخت هر سلول را به طور کامل ردیابی کنند. این ردیابی، شامل شماره سریال، تاریخ و محل تولید و حتی نوع مواد استفاده شده در ساخت سلول فتوولتاییک است. سخنگوی کیوسلز اضافه می‌کند: “بنابراین ما می‌توانیم خطاها را بهتر تجزیه و تحلیل کنیم و به محض ایجاد خطا در سلول ، آن‌ها را بهبود بخشیم”

شکل۲: فناوری (Tra.Q) که در آن نشانه‌ای روی هر ویفر با استفاده از لیزر ایجاد می‌شود که می‌توان آن‌ را توسط یک اسکنر خواند.

پیشنهاد مطالعه: نحوه ساخت سلول‌های خورشیدی

مسئولیت‌پذیری در زنجیره تامین و استفاده از تراشه در محموله‌های پنل خورشیدی

از نظر کمپانی ویامون راه‌حل مشکل، حرکت گسترده‌تر صنعت سولار به سمت تضمین کیفیت و ایجاد مسئولیت‌پذیری در زنجیره تامین شامل حمل‌ونقل و نصب پنل‌های خورشیدی است، الیور استرک (Oliver Strecke)، مدیرکل ویامون بیان می‌کند: “نصب تراشه در داخل محموله پنل‌های خورشیدی موضوع جدیدی است. این کار نه تنها به منظور جلوگیری از جعل، بلکه به کنترل مسیرهای حمل و نقل، تحویل به موقع محصولات و محتوای درست درون کانتینرهای ارسال، نیز می‌پردازد”. استرک ادامه می‌دهد: “غالبا مشتری به قیمت محصول حساس است و به همین علت استفاده از تراشه در هر ماژول برای جلوگیری از جعل برند و شناسایی محصول تقلبی، کار ساده‌ای نیست. من معتقدم که استفاده از نمونه‌های تصادفی در کل یک محموله می‌تواند راه حلی ارزشمند و مقرون به صرفه باشد.”

منبع: pv-magazine